Κείμενο από τις 3 καταλήψεις της πόλης, Acta et Verba(Κουρεμένου 5), Σαχίνη 3 και κατάληψη Αντιβίωση που μοιράζεται σε χιλιάδες αντίτυπα στη πόλη των Ιωαννίνων.
Αφίσα που κολλήθηκε στην πόλη.
Λίγοι μόνο μήνες έχουν περάσει από την εκλογή της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας και η συνολικότερη επίθεση στον κόσμο του αγώνα συνεχίζεται και εντείνεται. Ήδη από τις προεκλογικές της δηλώσεις είχε στείλει το μήνυμα ότι το πρώτο και κύριο μέλημα της, είναι να τελειώσει άμεσα με οτιδήποτε στέκεται εμπόδιο στα αδηφάγα σχέδια της. Με συνοπτικές διαδικασίες, εκκενώνονται καταλήψεις, καταργείται το άσυλο, αναβαθμίζεται ο ποινικός κώδικας σε βάρος των μαχόμενων κομματιών της κοινωνίας, αποφασίζονται εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις και ψηφίζονται αναπτυξιακά πολυνομοσχέδια. Παίρνοντας τη σκυτάλη από τους προηγούμενους κυβερνώντες, που πουλούσαν ελπίδες και σοσιαλδημοκρατικές κορδέλες, έρχεται να δρέψει τη σοδειά της απάθειας, του εφησυχασμού, της ματαιοδοξίας και της απελπισίας με κάθε μέσο. Άλλωστε είναι πια σαφές πως οι κρατικές στρατηγικές βγάζουν εκτός τοπίου οποιαδήποτε προοπτική βελτίωσης των συνθηκών διαβίωσης και την αντικαθιστούν με εθνικιστικά κρεσέντα και δόγματα ασφάλειας. Το ήδη σε δράση κατασταλτικό σχέδιο του ΣΥΡΙΖΑ, δεν ήταν τίποτα περισσότερο από το αριστερό προφίλ του βάρβαρου προσωπείου του καπιταλισμού. Το δεξί προφίλ που παρουσιάζει η ΝΔ με τη σφραγίδα «νόμος και τάξη», απλά μας το χαρίζει ωμά χωρίς αναστολές.
Η αρχή έγινε με την εκκένωση κατειλημμένων κτηρίων που ζουν πρόσφυγες και μετανάστες, έξω από την κερδοσκοπική ομπρέλα των Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων. Ένα πράγμα που σίγουρα δεν αρέσει στο κράτος, μιας και θέλει να έχει τον απόλυτο έλεγχο των μεταναστών/στριών. Επιλέγει ουσιαστικά να επιτεθεί στον πιο εύκολο στόχο και στο πιο αδύναμο κομμάτι της κοινωνίας, το οποίο είναι ήδη εγκλωβισμένο στην ατέρμονη γραφειοκρατία, στον ελληνικό ρατσισμό και στην κοινωνική ανισότητα. Όλα αυτά με το πρόσχημα ότι τα εν λόγω κτήρια δεν πληρούν τις προδιαγραφές αξιοπρεπούς διαβίωσης, τη στιγμή που το κράτος επιλέγει να στοιβάξει ανθρώπινες ζωές σε υπερπληθή στρατόπεδα συγκέντρωσης, μέσα σε σκηνές και σε κοντέινερ. Σύμμαχο και εκφραστή του βρίσκει για άλλη μια φορά τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, που έχοντας το ρόλο του διαμορφωτή της κοινής γνώμης, παρουσιάζουν τους χώρους αυτούς ως “υγειονομικές βόμβες”, καθώς και το κέντρο της Αθήνας βουτηγμένο στην εγκληματικότητα και την παρανομία.
Αυτή τη ρητορική δεν την συναντάμε για πρώτη φορά στην ειδική περίπτωση των καταλήψεων προσφύγων καθώς χρησιμοποιήθηκε και από τον εισαγγελέα του Αρείου Πάγου το 2009 Γεώργιο Σανιδά (διαρκής εισαγγελική εντολή για την εκκένωση όλων των καταλήψεων στη χώρα), αλλά και επί υπουργίας δημοσίας τάξης και προστασίας του πολίτη Νικόλαο Δένδια (επιχείρηση Ξένιος Δίας, επιχείρηση “εστίες ανομίας”), την περίοδο 2012–2014. Στο στόχαστρο τότε και τώρα έχουνε μπει οι καταλήψεις που πολεμούν την εξαθλίωση, μέσω της αυτοοργάνωσης των αναγκών που προάγουν, ενώ στηρίζουν την αλληλεγγύη μεταξύ των καταπιεσμένων και την ακηδεμόνευτη αντίσταση στον ανήθικο κόσμο της εμπορευματοποίησης και της εξουσίας.
Όπως διαφαίνεται, αφενός επιχειρείται να κανονικοποιηθεί η παρουσία της αστυνομίας σε κάθε σημείο του κέντρου της πόλης και αφετέρου να μην παρακωλύονται επ’ ουδενί τα επιχειρηματικά τους πλάνα. Ήδη βλέπουμε την εκτόξευση των τιμών των ενοικίων λόγω του airbnb και του εναλλακτικού τουρισμού που έχει παγιωθεί στην περιοχή. Η επιτηδευμένη προσπάθεια της εκάστοτε κυβέρνησης εδώ και τόσα χρόνια, με σκοπό την υποβάθμιση των Εξαρχείων είχε ως αποτέλεσμα την πτώση της οικονομικής αξίας ολόκληρων οικοδομικών τετραγώνων. Όλο αυτό έγινε οργανωμένα για λογαριασμό των διαφόρων επενδυτικών κεφαλαίων, φτάνοντας στο σημείο να χρησιμοποιήσουν και μαφιόζικες μεθόδους, όπως τις μεταφερόμενες, υπό την υψηλή επιστασία της αστυνομίας, πιάτσες ναρκωτικών. Έτσι η πολυπόθητη ανάπτυξη έρχεται πλέον να μπαστακωθεί αφού κόστισε ελάχιστα για τους αγοραστές, ορίζοντας ως απαγορευτική τη διαβίωση για τους οικονομικά ασθενέστερους του κέντρου. Ο εκτοπισμός των φτωχότερων στρωμάτων πέρα από τα σημεία-βιτρίνα της πρωτεύουσας εξυπηρετεί την περαιτέρω τουριστικοποίηση, τον εξευγενισμό και την επίπλαστη ευημερία μιας χώρας που μας σκεπάζει ετσιθελικά με το χαλί της ανάπλασης για να πατήσουν πάνω μας τα ντόπια και ξένα αφεντικά.
Για την υλοποίηση όλου αυτού του απάνθρωπου σχεδίου για χάρη της ανάπτυξης του κεφαλαίου, οι καταλήψεις και ό,τι αυτές προωθούν πρέπει να κατασταλούν. Πιο έκδηλα από κάθε άλλη φορά, η κρατική μηχανή έχει βάλει σκοπό να ισοπεδώσει δομές που στεγάζουν ιδέες και πρακτικές εχθρικές προς την ύπαρξή της, όπως η αλληλεγγύη, η ισότητα και ο αγώνας για έναν κόσμο χωρίς εκμεταλλευτές και εκμεταλλευόμενους. Χωρίς την παραμικρή προκάλυψη έχει δώσει το ελεύθερο και το ακαταλόγιστο στις αστυνομικές δυνάμεις να δρουν ανενόχλητες, χτυπώντας οτιδήποτε λογίζεται ως διαφορετικό και ξεφεύγει από τα στενά όρια της κερδοφορίας. Η πρεμούρα τους για αναβάθμιση και περαιτέρω στελέχωση των κατασταλτικών μηχανισμών πραγματοποιείται με μοναδικό τους μέλημα να τρομοκρατήσουν και να συντρίψουν κάθε τι που θα τολμήσει να αμφισβητήσει την κυριαρχία τους.
Η γειτονιά των Εξαρχείων λόγω του Πολυτεχνείου και των λοιπών πανεπιστημιακών σχολών, καθώς επίσης λόγω και της γεωγραφικής θέσης που βρίσκεται, εδώ και δεκαετίες έχει αποτελέσει ένα σημείο συνάντησης και επικοινωνίας ελευθεριακών και ριζοσπαστικών ιδεών, προσφέροντας ένα πεδίο πολιτικοποίησης. Συνελεύσεις, συγκεντρώσεις, πορείες, συγκρούσεις, πολιτικές και πολιτιστικές εκδηλώσεις βρίσκουν εύφορο έδαφος και λαμβάνουν χώρα στην ευρύτερη περιοχή εδώ και χρόνια. Η άνθιση αντιεξουσιαστικών δομών, καταλήψεων και στεκιών θα προσδώσει στη συγκεκριμένη περιοχή το χαρακτηρισμό του «άβατου» και του «γκέτο», καθώς τα Εξάρχεια γίνονται πόλος έλξης για κάθε ανήσυχο και κατατρεγμένο πνεύμα. Ένα γεγονός που δεν αρέσει καθόλου στην εξουσία επιδιώκοντας την πλήρη συμμόρφωση και καλουποποίηση των πάντων. Η κατασταλτική αστυνομική επιχείρηση του σήμερα, με την κωδική ονομασία «Αθόρυβη Σκούπα», το ’84 άκουγε στο όνομα «Αρετή». Εξάλλου, ανέκαθεν τα Εξάρχεια ήταν απωθημένο της εκάστοτε κυβέρνησης, καθώς εκεί -ουκ ολίγες φορές- η κρατική βία δέχτηκε ηχηρές απαντήσεις.
Από τις αρχές της δεκαετίας του 1980 το ελληνικό κράτος επιθυμεί την πνευματική καταστολή και την αλλοίωση της εικόνας της συγκεκριμένης περιοχής με το αβαντάρισμα της διακίνησης ναρκωτικών. Απέναντι στους μαφιόζους και τους ναρκέμπορους, όσο διάστημα εξελίσσεται αυτό το καλά οργανωμένο σχέδιο, μόνο τα ευρύτερα αγωνιζόμενα κομμάτια του κέντρου έχουν προσπαθήσει να σηκώσουν το ανάστημα τους. Ακόμη και τώρα που τα Εξάρχεια έχουν καταληφθεί από τους μπάτσους, το νταραβέρι δίνει και παίρνει, ακόμη και δίπλα από τις κλούβες. Τα ΜΜΕ, σε αγαστή συνεργασία με τις εκάστοτε κυβερνήσεις, αδιάκοπα ωρύονται για «περιθωριακές» ομάδες που δρουν ανεξέλεγκτα, καθώς και για εστίες ανομίας προλειαίνοντας το έδαφος της επικείμενης καταστολής. Παρότι η εν λόγω περιοχή έχει τη δικιά της μεγάλη ιστορία για το πώς έχει συμβάλλει στους κοινωνικούς και ταξικούς αγώνες, σαφώς και η πανσπερμία στεκιών και καταλήψεων δε περιορίζεται μοναχά εντός της. Σε διάφορες περιοχές της Αθήνας, στη Θεσσαλονίκη, την Κέρκυρα, την Κρήτη, την Πάτρα, το Αγρίνιο, τη Λάρισα, το Βόλο, την Καρδίτσα, την Ξάνθη, την Κομοτηνή, την Αλεξανδρούπολη και τα Ιωάννινα συναντάμε κατειλημμένους χώρους. Μπορεί το κράτος να ορίζει τα Εξάρχεια ως θέατρο του πολέμου κατά των αναρχικών, με ό,τι αυτό εξυπηρετεί σε θεαματικό και συμβολικό επίπεδο, ωστόσο η εκμετάλλευση και η αδικία είναι παντού, το ίδιο και οι εστίες αντίστασης. Σε κάθε γωνιά του ελλαδικού χώρου. Σε κάθε γωνιά της γης. Οπότε εκ των πραγμάτων δεν υπάρχει περίπτωση και από τη μεριά μας να οριοθετήσουμε τη δράση μας ενάντια σε αυτήν.
Στη πόλη μας αυτή τη στιγμή υπάρχουν τρεις καταλήψεις. Εδώ και μια δεκαετία η κατάληψη Αντιβίωση στην οδό Παπανδρέου στεγάζει πολιτικές συνελεύσεις και συλλογικότητες, πολιτικές και πολιτιστικές εκδηλώσεις του αναρχικού και αντιεξουσιαστικού χώρου. Τον Αύγουστο του 2013 εκκενώνεται με την πρόφαση ότι θα μεταμορφωνόταν σε ένα υπερσύγχρονο πρότυπο ιατρικό κέντρο. Η εν λόγω δικαιολογία φάνηκε ότι ήταν ένα πρόσχημα για την φίμωση των κινηματικών διαδικασιών που λάμβαναν χώρα, τόσο εντός της όσο και έξω από αυτήν. Μετά από ενάμιση χρόνο σφραγίσματος το κτίριο από τον Γενάρη του 2015 είναι και πάλι ζωντανό. Εδώ και κάποιο διάστημα έχουν ξεκινήσει εργασίες εντός του χώρου του παλιού Χατζηκώστα όπου βρίσκεται και η Αντιβίωση, για την μεταφορά όπως αναφέρουν τα τοπικά δημοσιεύματα, νηπιαγωγείων. Για άλλη μια φορά στο όνομα της κοινωφέλειας, το κράτος κάνει κινήσεις για να πλευρίσει χώρους που υποτίθεται στερούν τη στέγαση άλλων δομών. Κανένα πρόβλημα δεν έχουμε με τα παιδιά, έχουμε με αυτούς που τα χρησιμοποιούν ως δούρειο ίππο για να χτυπήσουν την κατάληψη και ό,τι αυτή πρεσβεύει.
Επίσης ως στεγαστικές καταλήψεις λειτουργούν εδώ και επτά χρόνια η Σαχίνη 3 και τέσσερα χρόνια αντίστοιχα η Acta et Verba, που βρίσκεται στην οδό Κουρεμένου 5. Οι καταλήψεις στέγης έρχονται σε ευθεία αντιπαράθεση με το δρόμο του συμβιβασμού και της υποταγής που επιβάλει στους από κάτω το κράτος και οι αφεντάδες. Η πρακτική της κατάληψης καθώς και η αυτομείωση των εξόδων πέρα από συνειδητή επιλογή, είναι και ένα αποτέλεσμα των ίδιων των καιρών, αφού ο περισσότερος κόσμος δεν έχει και δεν πληρώνει. Μπροστά στην εξαθλίωση της κοινωνίας, οι κατειλημμένοι χώροι είναι μια έμπρακτη απάντηση και ταυτόχρονα λύση για την κάλυψη της στεγαστικής ανάγκης, η οποία εντός του καπιταλισμού αποτελεί ένα από τα βασικότερα βιοτικά προβλήματα. Επιπλέον, οι καταλήψεις στέγης έρχονται σε αντιπαράθεση με το θεσμό της ιδιοκτησίας που αποτελεί ένα από τα θεμέλια της σάπιας αυτής κοινωνίας. Γιατί η ιδιοκτησία είναι η εκμετάλλευση των αδύναμων από τους δυνατούς, είναι τα ημερομίσθια που κλέβουν τα αφεντικά και το κράτος όταν τους παρέχουμε την εργατική μας δύναμη και τον ίδιο μας τον εαυτό. Είναι τα βουνά, τα νερά, τα δάση και τα πάρκα που εκμεταλλεύονται οι επιχειρηματίες για να πολλαπλασιάζουν το κέρδος τους. Μιας και ζούμε σε ένα κόσμο με πλούσιους και φτωχούς, με εξουσιαστές και εξουσιαζόμενους, με κάποιους που παράγουν και κάποιους που νέμονται, η ιδιοκτησία συμπυκνώνει κάθε είδος εξάρτησης, υποταγής και αλλοτρίωσης που οδηγεί στην περαιτέρω εκμετάλλευση του ανθρώπου από άνθρωπό. Επομένως η καταστολή των καταλήψεων, εντάσσεται σε μια γενικότερη καταστολή αυτών που αμφισβητούν την ιερότητα της ιδιοκτησίας, αλλά και όσων που με τον λόγο τους και την πράξη τους, δημιουργούν αγκάθια στα σχέδια της κάθε εξουσίας.
To μένος του κράτους και των δικαστικών αρχών ενάντια σε αυτούς που δεν αποδέχονται την ιδιοκτησιακή λογική, διαφαίνεται με τον καλύτερο τρόπο στην περίπτωση της κατάληψης της Acta et Verba. Ύστερα από την αθωωτική απόφαση του δικαστηρίου στις 20 Σεπτέμβρη του 2018, όπου ο κατηγορούμενος καταληψίας, πέραν των πολιτικών θέσεων που ανέλυσε, κλήθηκε μαζί με τους μάρτυρες υπεράσπισης να αποδείξει το αυταπόδεικτο, ότι δηλαδή το σπίτι ήταν εγκαταλελειμμένο. Ο εισαγγελέας έπειτα, καταθέτει έφεση ενάντια στην απόφαση της δίκης στην οποία συμμετείχε και ο ίδιος. Δεν μας προξενεί καμία εντύπωση το γεγονός αυτό, πως δηλαδή η αστική δικαιοσύνη δεν είναι τυφλή ούτε κουφή αλλά ταξική. Έχει όλες τις αισθήσεις της αναπτυγμένες και βαθύ ιδεολογικό πρόσημο. Τραβάει σε δίκες και καταδικάζει κατά το δοκούν όποιους/-ες και με οποιονδήποτε τρόπο στέκονται απέναντι στα συμφέροντα του κράτους και των αφεντικών. Συνεπώς το ερώτημα δεν είναι ποιανού είναι το εκάστοτε σπίτι, ούτε αν διαταράχθηκε η οικιακή ειρήνη κανενός, αλλά αν οι κάτοικοί του είναι αναρχικοί. Εν τέλει το εφετείο του καταληψία που ήταν στις 14 Νοέμβρη, πήρε αναβολή για τις 11 Ιουνίου 2020.
Το πιο πρόσφατο χτύπημα των άπληστων ιδιοκτητών και εργολάβων στο τοπικό κίνημα των καταλήψεων, ήταν η εκκένωση και κατεδάφιση της στεγαστικής κατάληψης Μπρούκλυν, στην οδό Ακαδημίας 16, τον Ιούλιο του 2019. Το κτίριο που έστεκε παρατημένο κάμποσα χρόνια, παρείχε τα τελευταία τρία έτη στέγαση σε άτομα που δεν θεωρούσαν σώφρον να πληρώνει κανείς νοίκι, ενώ υπάρχουν ήδη άδεια σπίτια για να φιλοξενηθούν. Μέσα σε λίγες μέρες, η μικρή μονοκατοικία έδωσε τη θέση της σε πολυώροφη πολυκατοικία και πλέον στέκει έτοιμη να αποφέρει κέρδη, σε όσους φαγώθηκαν να ξεφορτωθούν τους ανθρώπους που ήδη το αξιοποιούσαν.
Οι εκκενώσεις καταλήψεων, οι πλειστηριασμοί, τα αναπτυξιακά πολυνομοσχέδια, η επίθεση στο εκπαιδευτικό, η τουριστικοποίηση, η ιδιωτικοποίηση των δημόσιων χώρων συγκροτούν ένα μέρος της συνολικότερης καταστολής που δεχόμαστε σήμερα και οι απαντήσεις μπορούν να δοθούν μέσα από τη συλλογικοποίηση των εκμεταλλευόμενων. Γιατί το κράτος, οι δήμοι, τα αφεντικά και οι λοιποί παρατρεχάμενοι τους δε θα σταματήσουν με προσευχές, ψήφους και λυπημένες φατσούλες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Η μάχη για ζωή απαιτεί πιο δυνατά και πιο επιτακτικά από ποτέ…
